De Nederlandse AI-coalitie heeft het manifest voor Mensgerichte Artificiële Intelligentie gepresenteerd, een oproep voor zinvolle en verantwoorde AI-toepassingen. Dit document is vandaag aangeboden aan Mona Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en klimaat.
De wortels van het document liggen in het Europese ‘framework for Thrustworthy AI’, dat juridische normen en ethische waarden formuleert voor de ontwikkeling van AI-toepassingen. Het daarop gebaseerde Manifest ‘Mensgerichte Artificiële Intelligentie is oproep voor zinvolle en verantwoorde toepassingen’, opgesteld door de Nederlandse AI Coalitie vanuit de werkgroep Maatschappelijke Acceptatie en Inclusie.
Verantwoorde AI
AI is volgens de begeleidende verklaring de meest invloedrijke technologie van dit moment. Overal in de samenleving spelen algoritmes een steeds grotere rol. Die invloed wordt zowel bejubeld als gevreesd. AI kan een positieve invloed hebben op de maatschappij en de economie, maar heeft ook een keerzijde. Zitten er geen vooroordelen ingebakken in algoritmes en data, en wordt er niemand buitengesloten? Kunnen mensen nog wel overzien hoe AI-systemen werken, en verantwoordelijkheid nemen voor beslissingen die ze nemen op basis van AI?
Verantwoordelijkheid
Deze grote impact van AI op mens en maatschappij brengt veel verantwoordelijkheid met zich mee. Zowel voor de ontwerpers en ontwikkelaars van AI-systemen als voor de gebruikers ervan. Hoe kunnen we AI-systemen verantwoord ontwerpen? Hoe kunnen we bepalen of deze systemen verantwoorde data gebruiken? En hoe kunnen we ze op een goede manier maatschappelijk inbedden en gebruiken? Het belang van deze vragen wordt breed herkend. Er is bijna geen branche, regering, bedrijf dat niet een ethische code heeft opgesteld.
Nederland
Nederland heeft de potentie om een kernspeler te zijn in deze derde weg. Het wetenschappelijk onderzoek op AI-gebied is van hoog niveau en Nederland kent veel succesvolle AI-gerelateerde bedrijven. In de Nederlandse aanpak wordt ethiek sterk verbonden met technologisch ontwerp. Het gaat niet alleen om de algoritmes, maar ook om de vraag hoe, waar en door wie ze worden toegepast. Gebeurt dat rechtvaardig, met respect, en met solidariteit?
ELSA Labs zijn het instrument dat Nederland daarvoor gaat inzetten, waarbij ELSA verwijst naar Ethical, Legal, and Societal Aspects. Bedrijven, overheid, kennisinstellingen en de inwoners van Nederland werken in deze labs samen aan maatschappelijk relevante onderwerpen met behulp van AI-methoden en technieken.
